Jak napisać pozew o alimenty?

Do jakiego sądu?
Pozew o zasądzenie alimentów kieruje się do sądu powszechnego. Pozew może być kierowany do sądu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania pozwanego (zobowiązanego) lub do sądu właściwego według miejsca zamieszkania powoda (uprawnionego).

Dane do pozwu
W pozwie określamy sąd, do którego go kierujemy. Wskazujemy imię i nazwisko, adres powoda i pozwanego, a w przypadku jeśli występuje się jako przedstawiciel ustawowy na rzecz dzieci, także dane dziecka. Możliwe jest też złożenie wniosku o ustanowienie z urzędu profesjonalnego pełnomocnika (adwokata lub radcy prawnego).

Wniosek o udzielenie zabezpieczenia
Składając pozew alimentacyjny powód ma prawo złożyć wniosek o udzielenie zabezpieczenia. Udzielenie zabezpieczenia obowiązuje do czasu wydania wyroku i jego uprawomocnienia się. Dotyczy to pozwu tak o alimenty, jak i rozwodowego.

Opłaty
Pozwy alimentacyjne są zwolnione od kosztów.

Klauzula wykonalności
Po zapadnięciu orzeczenia zasądzającego alimenty z urzędu sąd nadaje temu orzeczeniu klauzulę wykonalności i doręcza wierzycielowi. Dopiero orzeczenie z nadaną klauzulą daje uprawnienie złożenia go do komornika celem wszczęcia egzekucji. Gdyby sąd z urzędu nie przesłał orzeczenia (tytułu wykonawczego) należy zwrócić się po nie do sądu. Należy zwrócić uwagę, aby nie doprowadzić do utraty orzeczenia z klauzulą wykonalności (tzn. tytułu wykonawczego) albowiem uzyskanie go ponowne wiąże się z dużymi trudnościami.

Wiek dziecka a alimenty

Dziecko ma prawo do alimentów od rodziców dopóty, dopóki nie jest w stanie się samodzielnie utrzymać. Osiągnięcie przez dziecko pełnoletności, nie powoduje ustania obowiązku alimentacyjnego. Jeżeli zostaną wykazane uzasadnione potrzeby ma ono prawo domagać się zasądzenia na swoją rzecz alimentów.

Obowiązek alimentacyjny wobec dziecka ciąży na rodzicach do momentu, w którym jest ono w stanie utrzymać się samodzielnie. Nie wygasa automatycznie z uzyskaniem przez dziecko pełnoletności.

Długość jego trwania zależy od konkretnych okoliczności, takich jak:

- uzdolnienia dziecka,

- jego zainteresowania,

- chęć do dalszego kształcenia się,

- stan zdrowia itd.

Nie bez znaczenia są też możliwości finansowe rodziców. Dziecko niepełnosprawne, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, może żądać alimentów od rodziców przez czas nieograniczony.

Należy pamiętać, że dorosłe dzieci mają obowiązek alimentacyjny w stosunku do swoich rodziców, jeżeli Ci popadną w niedostatek.

Kogo obciąża obowiązek alimentacyjny?

Obowiązek alimentacyjny to obowiązek dostarczania środków utrzymania osobie, która z różnych przyczyn nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie.

Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania (np. odziedziczenie majątku).
W przypadku nie możności ściągnięcia alimentów od rodzica zobowiązanego do ich regulowania jest możliwość wystąpienia o ich zasądzenie do sądu od krewnych w linii prostej oraz rodzeństwa.

Ustalając zakres świadczeń alimentacyjnych bierze się pod uwagę w zasadzie dwa elementy:

- usprawiedliwione potrzeby uprawnionego,

- możliwości zarobkowe i majątek zobowiązanego.

Istotne jest, że sąd ustalając możliwości zarobkowe rodziców, nie kieruje się wyłącznie faktycznie osiąganymi dochodami, ale tym jakie dochody może osiągnąć zobowiązany do alimentów przy założeniu, że w pełni wykorzystuje swoje możliwości zarobkowe.

Podkreślić należy, że nawet jeśli zobowiązany do alimentów opłaca je regularnie i dobrowolnie to osoba uprawniona może dochodzić ich zasądzenia w sądzie.
Istotą takiego rozwiązania jest to, że orzeczenie sądowe lepiej i pełniej gwarantuje zabezpieczenie uprawnionego, a nadto w każdym czasie może być skierowane do komornika, gdyby zobowiązany zaniechał dobrowolnego przekazywania alimentów.

Wszczęcie postępowania egzekucyjnego

Rozpoczęcie procedury egzekucyjnej winno przebiegać w sposób następujący:

- wybór komornika - podkreślić należy, że choć przepisy dopuszczają możliwość złożenia wniosku egzekucyjnego do dowolnie wybranego komornika na obszarze całej Rzeczypospolitej, to ze względów praktycznych i ewentualnych kosztów wniosek lepiej jest złożyć do komornika właściwego dla miejsca zamieszkania zobowiązanego tj. dłużnika; 

- wypełnienie i złożenie wniosku o egzekucję alimentów u wybranego komornika.We wniosku reprezentant uprawnionych (określany jako wierzyciel) wskazuje swoje imię i nazwisko oraz adres, imiona i daty urodzenia małoletnich uprawnionych do alimentacji (jeżeli reprezentowani są uprawnieni do alimentacji pełnoletni dołącza się stosowne pełnomocnictwo). Określa się wysokość należnego roszczenia oraz wskazuje sposób przekazywania wyegzekwowanych środków (przekaz lub przelew) a także określamy do czego należy skierować egzekucję.. Sugeruje się otwarcie rachunku bankowego, gdyż znacznie przyspiesza to otrzymanie wyegzekwowanych należności. Wniosek winien zawierać także imię, nazwisko i adres zobowiązanego do alimentowania (określanego jako dłużnik). Jeśli jest znany rachunek bankowy dłużnika lub miejsce pracy, a także inne składniki majątkowe, podajemy je we wniosku. Jeśli nie są znane zwracamy się do komornika we wniosku egzekucyjnymo ich ustalenie z urzędu. Wniosek także powinien zawierać dodatkowo dane personalne i numer PESEL. Jest to bardzo ważne, a wręcz nieodzowne w sytuacji jeśli chodzi o ustalenie miejsca pobytu i źródeł dochodu.

Do tak przygotowanego wniosku dołączamy odpis orzeczenia sądu, opatrzony klauzulą wykonalności. Jeśli wypełnienie wniosku nastręcza trudności należy poprosić o pomoc w jego wypełnieniu kancelarię komornika. Możliwe jest złożenie wniosku do protokołu .

Przebieg postępowania egzekucyjnego

Po zarejestrowaniu wniosku egzekucyjnego komornik zakłada akta sprawy nadając jej numer, który poprzedza oznaczenie literowe KMP. Jeżeli wniosek nie zawiera żadnych braków, jest w nim wskazane miejsce pracy lub rachunek bankowy dokonane zostaje zajęcie.

Odpis zajęcia zostaje przesłany do wiadomości stronom. Po nadesłaniu pieniędzy na rachunek komornika, w terminie nie późniejszym niż 4 dni od daty wpływu jest obowiązek przekazania ich uprawnionemu, a jeżeli dopuści się do opóźnienia, komornik jest obowiązany zapłacić uprawnionemu odsetki, od nie przekazanych w terminie kwot (art. 22 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji). W przypadku posiadanych przez dłużnika wierzytelności (np. z tytułu dzierżawy, najmu itp.) możliwe jest też ich zajęcie. Jeżeli zaś egzekucja skierowana zostaje do ruchomości (np. telewizor, samochód itp.) zostają one zajęte i sprzedane na licytacji publicznej, a środki uzyskane ze sprzedaży przekazane wierzycielowi.

Nie ma przeszkód też, aby złożyć wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego z nieruchomości (np. z własnościowego prawa do lokalu). Musi być to jednak wyraźnie określone we wniosku i wskazana konkretna nieruchomość przy lokalu spółdzielczym, także jego adres (spółdzielnia mieszkaniowa), przy lokalu mającym numer księgi wieczystej oprócz miejsca położenia także numer urządzonej księgi wieczystej.

W sytuacji istnienia zaległości alimentacyjnych możliwa jest egzekucja ze wszystkich składników majątku jednocześnie, do czasu uzyskania pełnego zaspokojenia. Brak wiedzy wierzyciela o stanie majątkowym dłużnika nie jest przeszkodą do prowadzenia postępowania egzekucyjnego, albowiem komornik obowiązany jest z urzędu przeprowadzić dochodzenie w celu ustalenia zarobków stanu majątkowego dłużnika oraz jego miejsca zamieszkania.

Komornik posiada uprawnienia dokonywania ustaleń miejsca zamieszkania i pracy dłużnika przez organy Policji. Dochodzenia odnośnie majątku dłużnika powinny być przeprowadzane okresowo, w odstępach nie dłużnych niż 6 miesięcy.

Jeżeli pomimo wykorzystania wszystkich instrumentów przysługujących komornikowi nie zostanie ustalony majątek dłużnika, komornik składa wniosek do sądu o nakazanie dłużnikowi wyjawienie majątku. W razie powstania zaległości za okres dłuższy niż 12 miesięcy, komornik z urzędu składa wniosek do Krajowego Rejestru Sądowego o wpis dłużnika do rejestru dłużników niewypłacalnych (art. 1086 kpc).

Fundusz alimentacyjny

Fundusz alimentacyjny stanowi system wspierania osób uprawnionych do alimentów środkami finansowymi z budżetu państwa. Jeżeli w okresie ostatnich dwóch miesięcy, niezależnie od podejmowanych przez komornika czynności, nie wyegzekwuje się pełnej należności z tytułu zaległych
i bieżących zobowiązań alimentacyjnych, uznaje się egzekucję za bezskuteczną.

Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują:

- obywatelom polskim;

- cudzoziemcom:

- jeżeli wynika to z przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego,

- jeżeli wynika to z wiążących Rzeczpospolitą Polską umów dwustronnych o zabezpieczeniu społecznym,

- przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich oraz zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony udzielonego w związku z okolicznością, o której mowa w art. 53 ust.1 pkt 13 ustawy z dnia 13 czerwca 2003r. o cudzoziemcach ( Dz. U. z 2006r. Nr 234, poz. 1694, z 2007 r. Nr 120, poz. 818 i Nr 165, poz. 1170 oraz z 2008r. Nr 70, poz. 416),

- przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związkuz uzyskaniem statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej.

Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują w/w osobom, jeżeli zamieszkują terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres świadczeniowy, w którym otrzymują świadczenia z funduszu alimentacyjnego, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Za bezskuteczną uważa się również niemożność wszczęcia lub prowadzenia egzekucji alimentów przeciwko dłużnikowi alimentacyjnemu przebywającemu poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej. W przypadkach j/w komornik sądowy wydaje zaświadczenie o bezskuteczności egzekucji, w którym zawiera informację o stanie egzekucji, przyczynach jej bezskuteczności, oraz o działaniach podejmowanych w celu wyegzekwowania zasądzonych alimentów. Zaświadczenie to jest niezbędne do ubiegania się o przyznanie świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Jednak, aby skutecznie ubiegać się o przyznanie świadczenia z funduszu alimentacyjnego, dochód rodziny, w przeliczeniu na osobę nie może przekraczać 725 zł. Świadczenia przysługują osobom uprawnionym do czasu ukończenia 18 roku życia, albo w przypadku gdy uczy się w szkole lub w szkole wyższej do ukończenia 25 roku życia, a w sytuacji posiadania orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności – bezterminowo.

Wniosek o przyznanie świadczenia z funduszu alimentacyjnego otrzymuje się i składa w urzędzie gminy lub miasta właściwym ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej. Prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego ustala się na okres świadczeniowy począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek, nie wcześniej niż od początku okresu świadczeniowego do końca tego okresu. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują w wysokości bieżąco ustalonych przez sąd, jednak nie wyższej niż 500 zł.

Świadczenia z funduszu alimentacyjnego nie przysługują, jeżeli osoba uprawniona:

- została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w rodzinie zastępczej;

- zawarła związek małżeński.

Przy ustalaniu prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego do dochodu rodziny nie wlicza się kwot otrzymanych świadczeń z tego funduszu (art. 10 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów). Wypłacone przez fundusz alimentacyjny kwoty podlegają zwrotowi przez zobowiązanego do alimentacji. Osoba, która pobrała nienależne świadczenia, jest obowiązana do ich zwrotu wraz z ustawowymi odsetkami.

Wypłatę świadczeń z funduszu alimentacyjnego wstrzymuje się, jeżeli osoba uprawniona albo jej przedstawiciel ustawowy, którzy złożyli wniosek o przyznanie świadczeń z funduszu alimentacyjnego:

- odmówili udzielenia lub nie udzielili, w wyznaczonym terminie, wyjaśnień co do okoliczności mających wpływ na prawo do świadczeń;

- odmówili udzielenia organowi prowadzącemu postępowanie egzekucyjne informacji mających wpływ na skuteczność egzekucji lub udzielili informacji nieprawdziwych;

- nie podejmują świadczeń przez trzy kolejne miesiące kalendarzowe.

W przypadku udzielenia wyjaśnień świadczenia z funduszu alimentacyjnego wypłaca się od miesiąca, w którym wpłynęły wyjaśnienia, do końca okresu świadczeniowego, o ile osoba uprawniona nadal spełnia warunki do ich otrzymywania. W przypadku zgłoszenia się osoby uprawnionej po upływie trzech miesięcy świadczenia z funduszu alimentacyjnego wypłaca się jej za cały okres wstrzymania, o ile osoba uprawniona nadal spełnia warunki do ich otrzymywania. Jeżeli wznowienie wypłaty wstrzymanych świadczeń z funduszu alimentacyjnego nie nastąpi do końca okresu świadczeniowego, prawo do świadczeń wygasa.

Uwagi ogólne

Za prowadzenie czynności egzekucyjnych komornik pobiera od dłużnika opłatę stosunkową 15% wartości wyegzekwowanego świadczenia, jednak nie niższej niż 1/10 i nie wyższej niż trzydziestokrotna wysokość przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Jednakże w przypadku wyegzekwowania świadczenia wskutek skierowania egzekucji do wierzytelności z rachunku bankowego lub wynagrodzenia za pracę, świadczenia z ubezpieczenia społecznego jak również wypłacanych na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, zasiłku dla bezrobotnych, dodatku aktywizacyjnego, stypendium oraz dodatku szkoleniowego komornik pobiera od dłużnika opłatę stosunkową w wysokości 8% wartości wyegzekwowanego świadczenia, jednak nie niższej niż 1/20 i nie wyższej niż dziesięciokrotna wysokość przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. W sprawach w/w komornik ściąga opłatę od dłużnika proporcjonalnie do wyegzekwowanego świadczenia.

W sprawach o egzekucję świadczeń pieniężnych w przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela oraz na podstawie art. 823 Kodeksu postępowania cywilnego komornik pobiera od dłużnika opłatę stosunkową w wysokości 5% wartości świadczenia pozostałego do wyegzekwowania, jednak nie niższej niż 1/10 i nie wyższej niż dziesięciokrotna wysokość przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Jednakże w razie umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela zgłoszony przed doręczeniem dłużnikowi zawiadomienia o wszczęciu egzekucji, komornik pobiera od dłużnika opłatę stosunkową w wysokości 1/10 przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego (art. 49 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji).

- Na wszystkie czynności komornika podejmowane w toku postępowania egzekucyjnego przysługuje skarga do sądu rejonowego (art. 767 kpc), a także sąd ma prawo w trybie art. 759 § 2 wydawać komornikowi zarządzenia zmierzające do zapewnienia należytego wykonania egzekucji oraz usuwać spostrzeżone uchybienia.

- Dłużnik alimentacyjny uporczywie uchylający się od wykonywania ciążącego na nim z mocy ustawy lub orzeczenia sądowego obowiązku opieki przez niełożenie na utrzymanie osoby najbliższej lub innej osoby i przez to naraża ją na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. (art. 209 kk).

- Bezwzględnie należy pamiętać o powiadamianiu komornika o wszelkich zmianach zachodzących w toku postępowania egzekucyjnego.

Takich jak np. zmiana adresu zamieszkania, rachunku bankowego itp. oraz o wpłatach dokonywanych przez dłużnika poza komornikiem. Podkreślenia wymaga fakt, że komornik sądowy nie jest uprawniony do rozstrzygania sporów pomiędzy stronami, wyjaśniania stanu zaległości, uznawania bądź nie określonych wpłat. Jeśli strony nie wyjaśnią tego polubownie rozstrzygniecie w sprawie należy do sądu. Rozstrzyganie sporu bądź skargi na czynności komornika nie powoduje przerwania prowadzenia postępowania egzekucyjnego i zaniechania potrąceń. Zawieszenie egzekucji w takim przypadku jest możliwe bądź na wniosek wierzyciela lub na skutek wydania przez sąd postanowienia o zawieszeniu.

Źródło:
serwis informacyjny: http://www.twojealimenty.pl